«Μεταξεταστέα» η Θεσσαλονίκη στην προσβασιμότητα δημοσίων χώρων. Συνέντευξη του Φώτη Μπίμπαση στον ΤΥΠΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ για την προσβασιμότητα δημοσίων χώρων (30/9/2013)ΜΕΓΕΝΘΥΝΣΗ
Ο κ. Φώτης Μπίμπασης, με την επιμέλεια του οποίου έγινε η έρευνα.
Του ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ ΣΑΓΚΙΔΗ
Βαθμό κάτω της βάσης παίρνει το πολεοδομικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης σε ό,τι έχει να κάνει με την προσβασιμότητα των αστικών δημόσιων χώρων. Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα άτομα με ειδικές ανάγκες στις μετακινήσεις τους εντός της πόλης, είναι γνωστές και επρόκειτο σε ένα βαθμό για ένα… κοινό μυστικό ότι τα προβλήματα είναι πολλά. Μπάρες αναπήρων οι οποίες κλείνονται από παρκαρισμένα αυτοκίνητα, πεζοδρόμια τα οποία μετατρέπονται σε πάρκινγκ, οδηγοί για τους τυφλούς που περνούν… μέσα από κολώνες της ΔΕΗ και τραπεζοκαθίσματα τα οποία τοποθετούνται πάνω τους χωρίς κανένα δισταγμό και χωρίς δεύτερη σκέψη. Τα παραδείγματα είναι πολλά.
Μόνο που με το πέρασμα των χρόνων η κατάσταση γίνεται χειρότερη αντί να βελτιώνεται. Και πλέον αυτό είναι ένα επιχείρημα το οποίο μπορεί να τεκμηριωθεί με στοιχεία, χάρη στην «Έρευνα προσβασιμότητας αστικών δημόσιων χώρων στη Θεσσαλονίκη», η οποία πραγματοποιήθηκε από το Σωματείο Εμποδιζόμενων Ατόμων «Αναπηρία Σήμερα» σε σύμπραξη με την «Ένωση για τα Δικαιώματα των Πεζών» (την οποία μπορείτε να βρείτε δημοσιευμένη στο διαδίκτυο στη σελίδα http://anapiriasimera.blogspot.gr/). Στόχος της έρευνας ήταν να καταγράψει και να αναδείξει τα εκατοντάδες εμπόδια που βρίσκει ένα άτομο με μειωμένη κινητικότητα, αλλά και κάθε πολίτης, που επιχειρεί μια απλή καθημερινή μετακίνηση με τον πιο αυτονόητο τρόπο, δηλαδή περπατώντας. Πεζοδρόμια με ανεπαρκές πλάτος, ακυρωμένα από κολώνες, δένδρα, τραπεζοκαθίσματα και εμπορεύματα είναι η καθημερινότητα της πόλης. Υποδομές για τους τυφλούς ακυρωμένες και καταπατημένες, κλαδιά και καλώδια θανάσιμες παγίδες. Σημεία διαβάσεων πεζών χωρίς προστασία ούτε, αλλά και χωρίς σεβασμό από τους οδηγούς.
Βαθμολογία κάτω της βάσης
«Τρία». Αυτός είναι ο βαθμός που έβαλε στη Θεσσαλονίκη (με βάση το δέκα) ο Φώτης Μπίμπασης, με την επιμέλεια του οποίου έγινε η έρευνα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του «Τ.Θ.». «Και είμαστε πολύ μακριά από το να πιάσουμε τη βάση», πρόσθεσε ο ίδιος και σημείωσε: «Κυκλοφορώ καθημερινά σε αυτή την πόλη και αντιμετωπίζω τις δυσκολίες που υπάρχουν. Γι' αυτό βάζω το τρία. Δεν έχει να κάνει με το ότι ασχολούμαι με τα κοινά. Δεν προσπαθώ να κάνω αντιπολίτευση. Το τρία είναι πραγματικό. Και όποιος το αμφισβητεί, ας κλείσει τα μάτια και ας κάνει μια βόλτα στην πόλη».
Κατά τον ίδιο, βασική αιτία για την κατάσταση που υπάρχει, είναι η έλλειψη σχετικής διαπαιδαγώγησης, η έλλειψη αστυνόμευσης και το ότι… πολλοί δεν έχουν άλλη επιλογή! «Οι οδηγοί πρέπει και αυτοί να βρουν κάπου να παρκάρουν και καταλήγουν να το βάλουν πάνω στη ράμπα, πάνω στον οδηγό τυφλών ή οπουδήποτε. Δεν υπάρχουν θέσεις στάθμευσης. Και αυτά τα πάρκινγκ που υπάρχουν είναι πολύ ακριβά», λέει ο κ. Μπίμπασης.
«Έχουμε έρθει αρκετές φορές σε επικοινωνία με το δήμο και έχουμε κοντραριστεί και για το συγκεκριμένο θέμα. Ακόμη δεν έχουμε στείλει την έρευνα, αλλά από τη στιγμή που έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο, θα πρέπει να το έχουν μάθει ότι υπάρχει. Κάποια στιγμή, βέβαια, θα την καταθέσουμε και επίσημα, αλλά ο δήμος δεν θα έπρεπε να περιμένει από εμάς να καταθέσουμε την έρευνα και τα στοιχεία αυτά. Εμείς θα έπρεπε να περιμένουμε από το δήμο!», προσθέτει.
Ο ίδιος σημειώνει ακόμη ότι «κατά καιρούς, βέβαια, έχουμε κάνει διάφορες ενέργειες. Για παράδειγμα ζητήσαμε να μεταφερθεί μερικά μέτρα το περίπτερο που είναι εδώ μπροστά στη Σχολή Τυφλών. Να πάει δίπλα στο δρόμο. Πέρασε ένα εξάμηνο από τότε που μας είπαν ότι θα το μεταφέρουν, αλλά ακόμη δεν έχουν κάνει τίποτα. Έχω θέσει, επίσης, θέμα για τις λίμνες που υπάρχουν έξω από το δημαρχείο. Θα έπρεπε να έχουν κάποιο προστατευτικό. Στο δημαρχείο οι τυφλοί δεν μπορούν να πάνε μόνοι τους για αυτό το λόγο. Εγώ που έχω πάει πολλές φορές και ξέρω πού είναι οι λίμνες, πρέπει να είμαι συνεχώς σε εγρήγορση για να μην πέσω μέσα. Αν ξεχαστώ ή αν βιάζομαι και δεν προσέξω καλά, κάποια στιγμή μπορεί να πέσω μέσα».
Σημειώνεται ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια έρευνα. Η προηγούμενη είχε γίνει το 2009. Μάλιστα, η νέα έρευνα, που έγινε από το Φεβρουάριο μέχρι και τον Ιούλιο του 2013, βασίστηκε εν πολλοίς πάνω στην παλαιότερη έρευνα. Έτσι, τα παλιά στοιχεία ήρθαν σε αντιπαράθεση με τα καινούρια, αποκαλύπτοντας μια εικόνα που σε πολλές περιπτώσεις είναι πολύ χειρότερη. Τα εμπόδια έχουν καταγραφεί ενώ πραγματοποιήθηκε και μια δημοσκόπηση στην οποία οι πολίτες καταθέτουν τις απόψεις τους επί του θέματος.
Όπως αναγράφεται στην έρευνα, ο στόχος ήταν πολύπλευρος. «Αρχικά με τον εντοπισμό και την καταγραφή όλων εκείνων των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι πεζοί και τα άτομα με ειδικές ανάγκες, επιτυγχάνεται το πρώτο βήμα για την προσέγγιση και τον ορισμό του μεγάλου προβλήματος της εύκολης πρόσβασης στους δημόσιους χώρους της πόλης. Στη συνέχεια, με τον καθορισμό προτεραιοτήτων και τη διατύπωση προτάσεων για τους τρόπους προστασίας της ανεμπόδιστης χρήσης αυτών των χώρων από τους πολίτες γενικά, μπορεί να γίνει πιο εύκολα λόγος για λύση του προβλήματος. Επίσης η έρευνα και τα συμπεράσματά της αποτελούν προσφορά της κοινωνίας των πολιτών στα μέλη της, ώστε να διεκδικήσουν με έγκυρο και αντικειμενικό τρόπο τα δικαιώματά τους, συμμετέχοντας ισότιμα στη λήψη αποφάσεων δίπλα σε φορείς που πολλές φορές αποφασίζουν αναιτιολόγητες επεμβάσεις ερήμην των πολιτών».
Χαρτογράφηση των εμποδίων
Ένα σημαντικό μέρος της έρευνας αποτέλεσε η χαρτογράφηση συγκεκριμένων εμποδίων της κίνησης πεζών στους δημόσιους χώρους και στα πεζοδρόμια. Πιο αναλυτικά, καθορίστηκε μια λίστα 28 κατηγοριών εμποδίων και άλλων στοιχείων (διευκολύνσεις προς τους πεζούς) που περιγράφουν την κατάσταση των δημόσιων χώρων της πόλης. Με βάση αυτή τη λίστα καθώς και αποσπάσματα (τομείς) του χάρτη της Θεσσαλονίκης, οι ερευνητές κάλυψαν την πόλη με πλήρη καταγραφή όλων των δρόμων σε διάφορες ώρες της ημέρας. Η καταγραφή έγινε με συμβολισμούς πάνω στο χάρτη. Ο χάρτης που προέκυψε από τη διαδικασία αυτή, θα αναρτηθεί στο site της «Ένωσης Πεζών» και θα είναι στη διάθεση του καθενός.
«Η έρευνα και ο χάρτης θα πρέπει να αποτελούν σύμβουλο για όλους», λέει ο κ Μπίμπασης και προσθέτει: «Θα πρέπει να τα διαβάσουν όλοι όσοι έχουν θέσεις ευθύνης και όσοι σχεδιάζουν. Θεωρώ ότι θα πρέπει να τα μελετήσουν. Και αυτή, αλλά και άλλες αντίστοιχες έρευνες».
Η έρευνα εμπλουτίστηκε και με τη δημοσκόπηση, με στόχο να παρουσιαστεί μία κατάσταση που προκύπτει από την ανάλυση και επεξεργασία κάποιων αριθμών, αλλά και να προβληθεί και η άποψη και τα συναισθήματα του απλού κόσμου που κυκλοφορεί καθημερινά στην πόλη. Η δημοσκόπηση έγινε σε διάφορα σημεία της πόλης και διαφορετικές ώρες της ημέρας, σε δείγμα 1.500 ατόμων, τα οποία θα έπρεπε να απαντήσουν σε τρεις ερωτήσεις και να δώσουν πληροφορίες για την ηλικιακή κατηγορία στην οποία ανήκουν και για την πιθανή κατοχή οχήματος ή όχι.
Τα στοιχεία της έρευνας
Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι πεζοί, και ιδιαίτερα τα ΑΜΕΑ, είναι η κατάληψη των πεζοδρομίων από παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα. Υπολογίζεται ότι το συνολικό μήκος των πεζοδρομίων στο πολεοδομικό συγκρότημα, ανέρχεται σε 515.000 μέτρα.
Το φαινόμενο παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό σε περιοχές εκτός του κέντρου, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι τα οχήματα αυτά ανήκουν κατά μεγάλη πιθανότητα στους κατοίκους των περιοχών αυτών και καταδεικνύει σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της έλλειψης χώρων στάθμευσης.
Το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με σταθμευμένα αυτοκίνητα τα οποία βρίσκονται πάνω στο πεζοδρόμιο και αποκλείουν σχεδόν πλήρως τη διέλευση, αναγκάζοντας τους πεζούς να κατέβουν στο οδόστρωμα, κάτι το οποίο αυξάνει σε μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο. Σύμφωνα με την έρευνα, αυτό παρατηρείται περισσότερο στις περιοχές εκτός κέντρου και ακόμη πιο πολύ στη συνοικία της Τούμπας. «Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι το συνολικό μήκος των κατειλημμένων πεζοδρομίων αυτής της κατηγορίας φτάνει στα 39.378 μ. (ποσοστό κάλυψης 7,7%)». Σημειώνεται ότι το συνολικό μήκος των κατειλημμένων πεζοδρομίων στην έρευνα του 2009, έφτανε τα 33.607 μ., δηλαδή έχει σημειωθεί μεγάλη αύξηση.
Πολύ συχνή είναι επίσης η στάθμευση αυτοκινήτων σε σημεία που υπάρχουν ράμπες αναπήρων. Οι περιπτώσεις που εντοπίστηκαν ήταν 58, ενώ στην έρευνα του 2009, είχαν εντοπιστεί 80.
Τα τραπεζοκαθίσματα και τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια
Πολύ σημαντικό είναι και το θέμα των τραπεζοκαθισμάτων, ειδικά στις περιπτώσεις που αυτά είναι τοποθετημένα με τρόπο που να μην απομένει διάδρομος 1,50 μ. για διέλευση πεζών/ΑΜΕΑ (κάτι το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για να χορηγηθεί άδεια κατάληψης του πεζοδρομίου. Από την επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας προκύπτει ότι 2.104 μ. πεζοδρομίων καταλαμβάνονται με παράνομο τρόπο από τραπεζοκαθίσματα, ενώ στην έρευνα του 2009 είχαν εντοπιστεί 3.415 μ. κατειλημμένων πεζοδρομίων. Η διαφορά είναι σημαντική, ωστόσο στην έρευνα επισημαίνεται ότι αρκετά καταστήματα δεν λειτουργούν πλέον.
Μια από τις «κατηγορίες προβλημάτων» στις οποίες υπήρξε πολύ μεγάλη αύξηση είναι αυτή των επικίνδυνων σημείων λόγω κακής κατασκευής ή κακής κατάστασης πεζοδρομίου. Από την έρευνα προέκυψε ότι υπάρχουν 737 επικίνδυνα σημεία στην πόλη, ενώ στην αντίστοιχη έρευνα του 2009 τα σημεία αυτά ήταν μόλις 175, κάτι που καταδεικνύει την κακή ή και ανύπαρκτη συντήρηση των πεζοδρομίων και των δημόσιων χώρων γενικά στην πόλη.
Καλούμενος να σχολιάσει το στοιχείο αυτό, ο κ. Μπίμπασης σημειώνει ότι «έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το ότι τα δύο τελευταία χρόνια δεν έχει γίνει κανένα έργο. Και δεν είναι θέμα κρίσης. Απλά δεν έγιναν οι επιδιορθώσεις στα πεζοδρόμια. Αν, όμως, κάθε πολίτης που χτυπούσε ή πάθαινε το οτιδήποτε από την κατάσταση αυτή, έκανε μήνυση στον εκάστοτε δήμο, τότε θα είχαν διορθωθεί όλα».
Κολώνες της ΔΕΗ και πινακίδες!
Μια από τις πιο μεγάλες διαφορές που προέκυψαν από τη σύγκριση των αριθμών των δύο ερευνών, έχει να κάνει με τα σταθερά εμπόδια τα οποία προκύπτουν από μόνιμες κατασκευές, που υποτίθεται ότι έχουν γίνει για να εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες των πολιτών. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην έρευνα του 2009 είχαν εντοπιστεί 210 κολώνες της ΔΕΗ που αποτελούσαν σοβαρό εμπόδιο για τη διέλευση των ΑΜΕΑ, ενώ η έρευνα του 2013 εντόπισε… 1.614 αντίστοιχες περιπτώσεις! Δηλαδή ο αριθμός τους σχεδόν… οκταπλασιάστηκε μέσα σε τέσσερα χρόνια!
Αντίστοιχο θέμα προκύπτει και με τα σήματα της Τροχαίας. Το 2009 είχαν βρεθεί 73 πινακίδες που εμπόδιζαν, ενώ το 2013 εντοπίστηκαν 704 περιπτώσεις (σχεδόν δεκαπλασιάστηκαν).
«Δεν μπορώ να πω κάτι. Δεν μπορώ να βρω λογική», σχολιάζει ο κ. Μπίμπασης και προσθέτει: «Δεν έχουν λόγο για βάλουν την κολώνα δίπλα στο δέντρο και όχι ευθεία στο δέντρο, ώστε να μην κλείνει όλο το χώρο. Δεν υπάρχει σωστός σχεδιασμός ή δεν ενδιαφέρει τις υπηρεσίες να κάνουν σωστό σχεδιασμό. Εγώ προσωπικά έχω κάνει μηνυτήρια αναφορά για το θέμα αυτό, από το 2010 (τον Οκτώβριο), αλλά ακόμα δεν έχει ασχοληθεί κανείς. Είχα κάνει στις αρχές του 2010 είχα κάνει αναφορά για την κατάληψη των πεζοδρομίων. Τότε, είχε ενδιαφερθεί ο εισαγγελέας και είχε στείλει έγγραφο και στο διευθυντή της Τροχαίας και στη Δημοτική Αστυνομία και για κάποιο διάστημα τα πράγματα είχαν βελτιωθεί από πλευράς αστυνόμευσης. Για τη ΔΕΗ, όμως, δεν ασχολήθηκε κανείς».
Οδηγοί τυφλών
Ειδική κατηγορία είναι, επίσης, και οι οδηγοί για τους τυφλούς. Κατ' αρχήν, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οδηγοί υπάρχουν μόλις στο 2,6% του συνολικού μήκους των πεζοδρομίων της πόλης (13.388 μέτρα). Το ποσοστό, το οποίο είναι πολύ μικρό από μόνο του, συρρικνώνεται ακόμη περισσότερο από τα 47 εμπόδια που 8βρέθηκαν πάνω στους οδηγούς αυτούς. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκαν τραπεζοκαθίσματα, οχήματα, κάδοι και σκουπίδια, σήματα τροχαίας, κολώνες κάθε είδους, γλάστρες και άλλα, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες ο οδηγός τυφλών διακόπτεται χωρίς λόγο και για αυτό ευθύνονται οι κατασκευαστές του (οι περιπτώσεις αυτές εξαιρέθηκαν από την έρευνα). Κατά το γκάλοπ που έγινε, πάντως, υπήρξαν πολλοί πεζοί που σχολίασαν αρνητικά την κακή κατασκευή του οδηγού τυφλών.
Σε ό,τι έχει να κάνει με αυτό το στοιχείο, ο κ. Μπίμπασης σημειώνει ότι «υπάρχουν περιπτώσεις που ο οδηγός έπεφτε πάνω σε περίπτερο ή σε κολώνα. Αυτά υπήρχαν ειδικά κατά το πρώτο διάστημα που είχαν κατασκευαστεί οι οδηγοί. Τα κατασκεύασαν χωρίς να κουβεντιάσουν με τους τυφλούς! Έγιναν επί δημαρχίας Παπαγεωργόπουλου, αλλά κανείς δεν είχε επικοινωνήσει με το Σωματείο Τυφλών ώστε να δώσουμε κατευθυντήριες γραμμές. Και δε λέω να επικοινωνούσε μαζί μου που κατέβηκα για δημοτικός σύμβουλος και ήμουν σε άλλη παράταξη. Ας πήγαιναν στο Σωματείο Τυφλών»…
Σχολιάζοντας συνολικά με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο κ. Μπίμπασης λέει ότι δεν τον εξέπληξαν, αντίθετα τα περίμενε. «Ούτε τα αποτελέσματα του 2009 με είχαν εκπλήξει. Αυτό που μου είχε κάνει έκπληξη στην έρευνα του 2009, είναι ένα στοιχείο σύμφωνα με το οποίο το 80% των πολιτών θα ήταν διατεθειμένοι να ψηφίσουν κάποιο ΑΜΕΑ για δήμαρχο. Δεν περίμενα τόσο μεγάλο ποσοστό. Και είναι σημαντικό και μόνο που το έλεγαν και ας μη το έκαναν. Έχει και αυτό τη σημασία του. Όλα τα υπόλοιπα, πάνω κάτω τα περίμενα. Μπορεί να περίμενα πιο χαμηλό ποσοστό σε κάποια πράγματα και να βγήκε κάποιο μεγαλύτερο, όμως το 'τρελό' ήταν αυτό το ποσοστό».
Η δημοσκόπηση
Στο πλαίσιο του γκάλοπ το οποίο έγινε, υποβλήθηκαν τρεις ερωτήσεις σε 1.500 ανθρώπους. Η πρώτη ερώτηση στην οποία έπρεπε να απαντήσουν οι ερωτηθέντες είναι εάν αισθάνονται ασφαλείς από τα τροχοφόρα και την κατάσταση των πεζοδρομίων όταν κυκλοφορούν στην πόλη πεζοί.
Η δεύτερη ερώτηση περιελάμβανε δύο προτάσεις και τα άτομα θα έπρεπε να επιλέξουν αυτή με την οποία συμφωνούσαν περισσότερο. Οι προτάσεις είναι οι εξής:
Α. Προτιμώ να ελευθερωθούν τα πεζοδρόμια της πόλης από τα αυτοκίνητα και δεν με ενδιαφέρει το πρόβλημα της στάθμευσης.
Β. Ανέχομαι το παρκάρισμα πάνω στα πεζοδρόμια μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της στάθμευσης.
Τέλος, η τρίτη ερώτηση ήταν εάν είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων και γενικά των δημόσιων χώρων στην πόλη.
Οι απαντήσεις που δόθηκαν στην πρώτη και την τρίτη ερώτηση, εξετάστηκαν μαζί επειδή κινούνται στο ίδιο ύφος και η απάντηση σε αυτές θα έπρεπε να είναι θετική ή αρνητική.
Αυτό που προκύπτει είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων δεν αισθάνεται ασφάλεια κατά τη μετακίνησή του στα πεζοδρόμια (77%) ούτε είναι ικανοποιημένο από τη γενικότερη κατάστασή τους (90%). Μάλιστα, ενώ κάποιοι νιώθουν ασφαλείς από τα τροχοφόρα και την κυκλοφορία τους στα πεζοδρόμια, δεν είναι ταυτόχρονα και ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων.
Καλούμενος να σχολιάσει την αντίφαση ότι τα ποσοστά δυσαρέσκειας είναι τόσο μεγάλα, αλλά ελάχιστα πράγματα έχουν βελτιωθεί σε σχέση με τη συμπεριφορά του κόσμου, ο κ. Μπίμπασης ανέφερε: «Τους ενοχλεί όταν είναι πεζοί, όχι όταν είναι οδηγοί! Οι ίδιοι, αν τους ρωτήσεις την ώρα που οδηγούν, θα σου πουν άλλα. Όταν είναι πεζοί θέλουν να είναι ελεύθερα τα πεζοδρόμια. Υπάρχει μια παθογένεια στην Ελλάδα. Είναι θέμα παιδείας. Το ίδιο ισχύει και με τους ποδηλάτες. Πριν από μερικές μέρες, εδώ μπροστά στη Σχολή Τυφλών στο φανάρι, παραλίγο να έχουμε ατύχημα. Πέρασε ένας ποδηλάτης με κόκκινο και παραλίγο να με χτυπήσει και για πολύ λίγο το μπαστούνι μου δεν χτύπησε τη ρόδα του, γιατί πρόλαβε κάποιος και μου είπε να σταματήσω. Εγώ στις περιπτώσεις αυτές αφήνω το μπαστούνι μου όταν βρίσκω κόντρα, για να μη χτυπήσω εγώ. Έτσι, αν έμπλεκε στη ρόδα του ποδηλάτου θα το άφηνα και θα χτυπούσε άσχημα ο ποδηλάτης. Ακόμη και τα ποδήλατα θα πρέπει να σέβονται τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Δεν μπορούν να περνούν με κόκκινο».
Ο ίδιος, σημειώνει ότι «δυστυχώς ο κόσμος δεν ψηφίζει με τη λογική του πεζού».
Τα αποτελέσματα της δεύτερης ερώτησης
Από τις απαντήσεις στη δεύτερη ερώτηση και το αν οι πολίτες προτιμούν να ελευθερωθούν τα πεζοδρόμια της πόλης από τα αυτοκίνητα χωρίς να ενδιαφέρονται για το πρόβλημα της στάθμευσης ή αν ανέχονται το παρκάρισμα πάνω στα πεζοδρόμια μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της στάθμευσης, αυτό που προκύπτει είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων δεν ανέχεται το παρκάρισμα των αυτοκινήτων πάνω στα πεζοδρόμια. Επιπλέον, η ομάδα αυτή των απαντήσεων έχει αρκετά μεγάλη διαφορά αριθμητικά από τη δεύτερη ομάδα απαντήσεων που αφορά την ανοχή του παρκαρίσματος πάνω στα πεζοδρόμια μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της στάθμευσης.
Χαρακτηριστικό είναι, επίσης, ότι οι περισσότεροι πεζοί διαλέγουν την πρώτη απάντηση, άσχετα από το εάν έχουν κάποιο όχημα ή όχι, γεγονός που δείχνει ότι είναι αρκετά ενοχλημένοι από τη συνήθεια του παρκαρίσματος πάνω στα πεζοδρόμια.
Τι ενοχλεί τους πεζούς στα πεζοδρόμια
Σε όσους απάντησαν αρνητικά στην τρίτη ερώτηση της δημοσκόπησης (σχετικά με το εάν είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων και γενικά των δημόσιων χώρων στην πόλη), διατυπώθηκε άλλη μία επιπλέον ερώτηση, στην οποία ως απάντηση θα έπρεπε να αναφέρουν τι είναι εκείνο που τους ενοχλεί περισσότερο εφόσον δεν είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων και τη γενικότερη εικόνα των δημόσιων χώρων. Οι περισσότεροι, μάλιστα, αναφέρθηκαν σε πολλά διαφορετικά θέματα.
Αυτό που προέκυψε είναι ότι αυτό που ενοχλεί περισσότερο είναι τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια, οι λακκούβες, τα ξεκολλημένα πλακάκια, η κακή κατασκευή, οι κακοτεχνίες και η κακή κατάσταση γενικά των πεζοδρομίων. Ακολουθούν τα παράπονα για παρκαρισμένα αυτοκίνητα και μηχανάκια πάνω στα πεζοδρόμια και έπειτα είναι οι απαντήσεις όπως η βρωμιά γενικά των πεζοδρομίων, τα πεταμένα σκουπίδια και οι ακαθαρσίες των ζώων.
Επίσης, πολλοί ανέφεραν ότι ως πεζοί ενοχλούνται από διάφορες ζαρντινιέρες, τα δέντρα και τις ρίζες τους που βγαίνουν από το έδαφος και καταστρέφουν τα πλακάκια, τους παράνομους μικροπωλητές που καταλαμβάνουν αρκετό χώρο στα πεζοδρόμια, τις κολώνες, τη διέλευση δίκυκλων, τα σήματα της τροχαίας και διάφορα άλλα.
Επίσης, σημαντική αναφορά έγινε σε προβλήματα που δημιουργούνται για τη μετακίνηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Έτσι προέκυψαν οι κατηγορίες που αφορούν την έλλειψη ράμπων, τα εμπόδια που τις αποκλείουν με κάποιο τρόπο, την έλλειψη οδηγού τυφλών και την κακή μη λειτουργική κατασκευή τους, καθώς και τη γενικότερη δυσκολία πρόσβασης και μετακίνησης που υπάρχει για ΑΜΕΑ στα πεζοδρόμια.
Τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση
Ερωτώμενος από τον «Τ.Θ.» τι πρέπει -κατά τη γνώμη του- να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση που υπάρχει, ο κ Μπίμπασης είπε: «Για να αλλάξουν τα πράγματα θα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση και να μην κοιτούν τα ποσοστά τους. Από το Μπουτάρη θα περίμενα στην επόμενη θητεία του (αν βγει) να μην τον νοιάζει το 'πολιτικό κόστος' και να κάνει μερικά απλά πράγματα, τα οποία δεν έχουν και μεγάλο χρηματικό κόστος. Ήμουν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την παράταξή του και δεν βγήκα. Θα μπορούσε, όμως, να με καλέσει ακόμη και αμισθί να πάω να βοηθήσω για τα θέματα αυτά. Ως σύμβουλος. Θα πήγαινα και αμισθί».
Ο ίδιος, σημείωσε με νόημα ότι «για να κάνεις ομελέτα πρέπει να σπάσεις αυγά. Και δυστυχώς η πολιτεία δείχνει να μην είναι αποφασισμένη να σπάσει αυγά. Τους ενδιαφέρει η εκλογή τους. Ο κόσμος από την άλλη δεν καταλαβαίνει, ίσως, ότι έχει δύναμη. Καταλήγουμε και πάλι στο θέμα της Παιδείας. Όταν τόσα χρόνια βγαίνουν οι ίδιοι και οι ίδιοι, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό κοροϊδεύουν τον κόσμο. Ο κόσμος ξεχνάει. Αν κάποιος δήμαρχος κάνει 10 πράγματα στο τελευταίο εξάμηνο, θα τον ξαναψηφίσουν γιατί έκανε αυτά τα 10 πράγματα και θα ξεχάσουν όλα τα προηγούμενα».
Μόνο που με το πέρασμα των χρόνων η κατάσταση γίνεται χειρότερη αντί να βελτιώνεται. Και πλέον αυτό είναι ένα επιχείρημα το οποίο μπορεί να τεκμηριωθεί με στοιχεία, χάρη στην «Έρευνα προσβασιμότητας αστικών δημόσιων χώρων στη Θεσσαλονίκη», η οποία πραγματοποιήθηκε από το Σωματείο Εμποδιζόμενων Ατόμων «Αναπηρία Σήμερα» σε σύμπραξη με την «Ένωση για τα Δικαιώματα των Πεζών» (την οποία μπορείτε να βρείτε δημοσιευμένη στο διαδίκτυο στη σελίδα http://anapiriasimera.blogspot.gr/). Στόχος της έρευνας ήταν να καταγράψει και να αναδείξει τα εκατοντάδες εμπόδια που βρίσκει ένα άτομο με μειωμένη κινητικότητα, αλλά και κάθε πολίτης, που επιχειρεί μια απλή καθημερινή μετακίνηση με τον πιο αυτονόητο τρόπο, δηλαδή περπατώντας. Πεζοδρόμια με ανεπαρκές πλάτος, ακυρωμένα από κολώνες, δένδρα, τραπεζοκαθίσματα και εμπορεύματα είναι η καθημερινότητα της πόλης. Υποδομές για τους τυφλούς ακυρωμένες και καταπατημένες, κλαδιά και καλώδια θανάσιμες παγίδες. Σημεία διαβάσεων πεζών χωρίς προστασία ούτε, αλλά και χωρίς σεβασμό από τους οδηγούς.
Βαθμολογία κάτω της βάσης
«Τρία». Αυτός είναι ο βαθμός που έβαλε στη Θεσσαλονίκη (με βάση το δέκα) ο Φώτης Μπίμπασης, με την επιμέλεια του οποίου έγινε η έρευνα, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του «Τ.Θ.». «Και είμαστε πολύ μακριά από το να πιάσουμε τη βάση», πρόσθεσε ο ίδιος και σημείωσε: «Κυκλοφορώ καθημερινά σε αυτή την πόλη και αντιμετωπίζω τις δυσκολίες που υπάρχουν. Γι' αυτό βάζω το τρία. Δεν έχει να κάνει με το ότι ασχολούμαι με τα κοινά. Δεν προσπαθώ να κάνω αντιπολίτευση. Το τρία είναι πραγματικό. Και όποιος το αμφισβητεί, ας κλείσει τα μάτια και ας κάνει μια βόλτα στην πόλη».
Κατά τον ίδιο, βασική αιτία για την κατάσταση που υπάρχει, είναι η έλλειψη σχετικής διαπαιδαγώγησης, η έλλειψη αστυνόμευσης και το ότι… πολλοί δεν έχουν άλλη επιλογή! «Οι οδηγοί πρέπει και αυτοί να βρουν κάπου να παρκάρουν και καταλήγουν να το βάλουν πάνω στη ράμπα, πάνω στον οδηγό τυφλών ή οπουδήποτε. Δεν υπάρχουν θέσεις στάθμευσης. Και αυτά τα πάρκινγκ που υπάρχουν είναι πολύ ακριβά», λέει ο κ. Μπίμπασης.
«Έχουμε έρθει αρκετές φορές σε επικοινωνία με το δήμο και έχουμε κοντραριστεί και για το συγκεκριμένο θέμα. Ακόμη δεν έχουμε στείλει την έρευνα, αλλά από τη στιγμή που έχει αναρτηθεί στο διαδίκτυο, θα πρέπει να το έχουν μάθει ότι υπάρχει. Κάποια στιγμή, βέβαια, θα την καταθέσουμε και επίσημα, αλλά ο δήμος δεν θα έπρεπε να περιμένει από εμάς να καταθέσουμε την έρευνα και τα στοιχεία αυτά. Εμείς θα έπρεπε να περιμένουμε από το δήμο!», προσθέτει.
Ο ίδιος σημειώνει ακόμη ότι «κατά καιρούς, βέβαια, έχουμε κάνει διάφορες ενέργειες. Για παράδειγμα ζητήσαμε να μεταφερθεί μερικά μέτρα το περίπτερο που είναι εδώ μπροστά στη Σχολή Τυφλών. Να πάει δίπλα στο δρόμο. Πέρασε ένα εξάμηνο από τότε που μας είπαν ότι θα το μεταφέρουν, αλλά ακόμη δεν έχουν κάνει τίποτα. Έχω θέσει, επίσης, θέμα για τις λίμνες που υπάρχουν έξω από το δημαρχείο. Θα έπρεπε να έχουν κάποιο προστατευτικό. Στο δημαρχείο οι τυφλοί δεν μπορούν να πάνε μόνοι τους για αυτό το λόγο. Εγώ που έχω πάει πολλές φορές και ξέρω πού είναι οι λίμνες, πρέπει να είμαι συνεχώς σε εγρήγορση για να μην πέσω μέσα. Αν ξεχαστώ ή αν βιάζομαι και δεν προσέξω καλά, κάποια στιγμή μπορεί να πέσω μέσα».
Σημειώνεται ότι αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται τέτοια έρευνα. Η προηγούμενη είχε γίνει το 2009. Μάλιστα, η νέα έρευνα, που έγινε από το Φεβρουάριο μέχρι και τον Ιούλιο του 2013, βασίστηκε εν πολλοίς πάνω στην παλαιότερη έρευνα. Έτσι, τα παλιά στοιχεία ήρθαν σε αντιπαράθεση με τα καινούρια, αποκαλύπτοντας μια εικόνα που σε πολλές περιπτώσεις είναι πολύ χειρότερη. Τα εμπόδια έχουν καταγραφεί ενώ πραγματοποιήθηκε και μια δημοσκόπηση στην οποία οι πολίτες καταθέτουν τις απόψεις τους επί του θέματος.
Όπως αναγράφεται στην έρευνα, ο στόχος ήταν πολύπλευρος. «Αρχικά με τον εντοπισμό και την καταγραφή όλων εκείνων των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι πεζοί και τα άτομα με ειδικές ανάγκες, επιτυγχάνεται το πρώτο βήμα για την προσέγγιση και τον ορισμό του μεγάλου προβλήματος της εύκολης πρόσβασης στους δημόσιους χώρους της πόλης. Στη συνέχεια, με τον καθορισμό προτεραιοτήτων και τη διατύπωση προτάσεων για τους τρόπους προστασίας της ανεμπόδιστης χρήσης αυτών των χώρων από τους πολίτες γενικά, μπορεί να γίνει πιο εύκολα λόγος για λύση του προβλήματος. Επίσης η έρευνα και τα συμπεράσματά της αποτελούν προσφορά της κοινωνίας των πολιτών στα μέλη της, ώστε να διεκδικήσουν με έγκυρο και αντικειμενικό τρόπο τα δικαιώματά τους, συμμετέχοντας ισότιμα στη λήψη αποφάσεων δίπλα σε φορείς που πολλές φορές αποφασίζουν αναιτιολόγητες επεμβάσεις ερήμην των πολιτών».
Χαρτογράφηση των εμποδίων
Ένα σημαντικό μέρος της έρευνας αποτέλεσε η χαρτογράφηση συγκεκριμένων εμποδίων της κίνησης πεζών στους δημόσιους χώρους και στα πεζοδρόμια. Πιο αναλυτικά, καθορίστηκε μια λίστα 28 κατηγοριών εμποδίων και άλλων στοιχείων (διευκολύνσεις προς τους πεζούς) που περιγράφουν την κατάσταση των δημόσιων χώρων της πόλης. Με βάση αυτή τη λίστα καθώς και αποσπάσματα (τομείς) του χάρτη της Θεσσαλονίκης, οι ερευνητές κάλυψαν την πόλη με πλήρη καταγραφή όλων των δρόμων σε διάφορες ώρες της ημέρας. Η καταγραφή έγινε με συμβολισμούς πάνω στο χάρτη. Ο χάρτης που προέκυψε από τη διαδικασία αυτή, θα αναρτηθεί στο site της «Ένωσης Πεζών» και θα είναι στη διάθεση του καθενός.
«Η έρευνα και ο χάρτης θα πρέπει να αποτελούν σύμβουλο για όλους», λέει ο κ Μπίμπασης και προσθέτει: «Θα πρέπει να τα διαβάσουν όλοι όσοι έχουν θέσεις ευθύνης και όσοι σχεδιάζουν. Θεωρώ ότι θα πρέπει να τα μελετήσουν. Και αυτή, αλλά και άλλες αντίστοιχες έρευνες».
Η έρευνα εμπλουτίστηκε και με τη δημοσκόπηση, με στόχο να παρουσιαστεί μία κατάσταση που προκύπτει από την ανάλυση και επεξεργασία κάποιων αριθμών, αλλά και να προβληθεί και η άποψη και τα συναισθήματα του απλού κόσμου που κυκλοφορεί καθημερινά στην πόλη. Η δημοσκόπηση έγινε σε διάφορα σημεία της πόλης και διαφορετικές ώρες της ημέρας, σε δείγμα 1.500 ατόμων, τα οποία θα έπρεπε να απαντήσουν σε τρεις ερωτήσεις και να δώσουν πληροφορίες για την ηλικιακή κατηγορία στην οποία ανήκουν και για την πιθανή κατοχή οχήματος ή όχι.
Τα στοιχεία της έρευνας
Ένα από τα πιο συχνά προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι πεζοί, και ιδιαίτερα τα ΑΜΕΑ, είναι η κατάληψη των πεζοδρομίων από παράνομα σταθμευμένα αυτοκίνητα. Υπολογίζεται ότι το συνολικό μήκος των πεζοδρομίων στο πολεοδομικό συγκρότημα, ανέρχεται σε 515.000 μέτρα.
Το φαινόμενο παρατηρείται σε μεγάλο βαθμό σε περιοχές εκτός του κέντρου, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι τα οχήματα αυτά ανήκουν κατά μεγάλη πιθανότητα στους κατοίκους των περιοχών αυτών και καταδεικνύει σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της έλλειψης χώρων στάθμευσης.
Το ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα έχει να κάνει με σταθμευμένα αυτοκίνητα τα οποία βρίσκονται πάνω στο πεζοδρόμιο και αποκλείουν σχεδόν πλήρως τη διέλευση, αναγκάζοντας τους πεζούς να κατέβουν στο οδόστρωμα, κάτι το οποίο αυξάνει σε μεγάλο βαθμό τον κίνδυνο. Σύμφωνα με την έρευνα, αυτό παρατηρείται περισσότερο στις περιοχές εκτός κέντρου και ακόμη πιο πολύ στη συνοικία της Τούμπας. «Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι το συνολικό μήκος των κατειλημμένων πεζοδρομίων αυτής της κατηγορίας φτάνει στα 39.378 μ. (ποσοστό κάλυψης 7,7%)». Σημειώνεται ότι το συνολικό μήκος των κατειλημμένων πεζοδρομίων στην έρευνα του 2009, έφτανε τα 33.607 μ., δηλαδή έχει σημειωθεί μεγάλη αύξηση.
Πολύ συχνή είναι επίσης η στάθμευση αυτοκινήτων σε σημεία που υπάρχουν ράμπες αναπήρων. Οι περιπτώσεις που εντοπίστηκαν ήταν 58, ενώ στην έρευνα του 2009, είχαν εντοπιστεί 80.
Τα τραπεζοκαθίσματα και τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια
Πολύ σημαντικό είναι και το θέμα των τραπεζοκαθισμάτων, ειδικά στις περιπτώσεις που αυτά είναι τοποθετημένα με τρόπο που να μην απομένει διάδρομος 1,50 μ. για διέλευση πεζών/ΑΜΕΑ (κάτι το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για να χορηγηθεί άδεια κατάληψης του πεζοδρομίου. Από την επεξεργασία των στοιχείων της έρευνας προκύπτει ότι 2.104 μ. πεζοδρομίων καταλαμβάνονται με παράνομο τρόπο από τραπεζοκαθίσματα, ενώ στην έρευνα του 2009 είχαν εντοπιστεί 3.415 μ. κατειλημμένων πεζοδρομίων. Η διαφορά είναι σημαντική, ωστόσο στην έρευνα επισημαίνεται ότι αρκετά καταστήματα δεν λειτουργούν πλέον.
Μια από τις «κατηγορίες προβλημάτων» στις οποίες υπήρξε πολύ μεγάλη αύξηση είναι αυτή των επικίνδυνων σημείων λόγω κακής κατασκευής ή κακής κατάστασης πεζοδρομίου. Από την έρευνα προέκυψε ότι υπάρχουν 737 επικίνδυνα σημεία στην πόλη, ενώ στην αντίστοιχη έρευνα του 2009 τα σημεία αυτά ήταν μόλις 175, κάτι που καταδεικνύει την κακή ή και ανύπαρκτη συντήρηση των πεζοδρομίων και των δημόσιων χώρων γενικά στην πόλη.
Καλούμενος να σχολιάσει το στοιχείο αυτό, ο κ. Μπίμπασης σημειώνει ότι «έχει να κάνει σε μεγάλο βαθμό με το ότι τα δύο τελευταία χρόνια δεν έχει γίνει κανένα έργο. Και δεν είναι θέμα κρίσης. Απλά δεν έγιναν οι επιδιορθώσεις στα πεζοδρόμια. Αν, όμως, κάθε πολίτης που χτυπούσε ή πάθαινε το οτιδήποτε από την κατάσταση αυτή, έκανε μήνυση στον εκάστοτε δήμο, τότε θα είχαν διορθωθεί όλα».
Κολώνες της ΔΕΗ και πινακίδες!
Μια από τις πιο μεγάλες διαφορές που προέκυψαν από τη σύγκριση των αριθμών των δύο ερευνών, έχει να κάνει με τα σταθερά εμπόδια τα οποία προκύπτουν από μόνιμες κατασκευές, που υποτίθεται ότι έχουν γίνει για να εξυπηρετούν τις καθημερινές ανάγκες των πολιτών. Χαρακτηριστικό είναι ότι στην έρευνα του 2009 είχαν εντοπιστεί 210 κολώνες της ΔΕΗ που αποτελούσαν σοβαρό εμπόδιο για τη διέλευση των ΑΜΕΑ, ενώ η έρευνα του 2013 εντόπισε… 1.614 αντίστοιχες περιπτώσεις! Δηλαδή ο αριθμός τους σχεδόν… οκταπλασιάστηκε μέσα σε τέσσερα χρόνια!
Αντίστοιχο θέμα προκύπτει και με τα σήματα της Τροχαίας. Το 2009 είχαν βρεθεί 73 πινακίδες που εμπόδιζαν, ενώ το 2013 εντοπίστηκαν 704 περιπτώσεις (σχεδόν δεκαπλασιάστηκαν).
«Δεν μπορώ να πω κάτι. Δεν μπορώ να βρω λογική», σχολιάζει ο κ. Μπίμπασης και προσθέτει: «Δεν έχουν λόγο για βάλουν την κολώνα δίπλα στο δέντρο και όχι ευθεία στο δέντρο, ώστε να μην κλείνει όλο το χώρο. Δεν υπάρχει σωστός σχεδιασμός ή δεν ενδιαφέρει τις υπηρεσίες να κάνουν σωστό σχεδιασμό. Εγώ προσωπικά έχω κάνει μηνυτήρια αναφορά για το θέμα αυτό, από το 2010 (τον Οκτώβριο), αλλά ακόμα δεν έχει ασχοληθεί κανείς. Είχα κάνει στις αρχές του 2010 είχα κάνει αναφορά για την κατάληψη των πεζοδρομίων. Τότε, είχε ενδιαφερθεί ο εισαγγελέας και είχε στείλει έγγραφο και στο διευθυντή της Τροχαίας και στη Δημοτική Αστυνομία και για κάποιο διάστημα τα πράγματα είχαν βελτιωθεί από πλευράς αστυνόμευσης. Για τη ΔΕΗ, όμως, δεν ασχολήθηκε κανείς».
Οδηγοί τυφλών
Ειδική κατηγορία είναι, επίσης, και οι οδηγοί για τους τυφλούς. Κατ' αρχήν, εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οδηγοί υπάρχουν μόλις στο 2,6% του συνολικού μήκους των πεζοδρομίων της πόλης (13.388 μέτρα). Το ποσοστό, το οποίο είναι πολύ μικρό από μόνο του, συρρικνώνεται ακόμη περισσότερο από τα 47 εμπόδια που 8βρέθηκαν πάνω στους οδηγούς αυτούς. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκαν τραπεζοκαθίσματα, οχήματα, κάδοι και σκουπίδια, σήματα τροχαίας, κολώνες κάθε είδους, γλάστρες και άλλα, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις κατά τις οποίες ο οδηγός τυφλών διακόπτεται χωρίς λόγο και για αυτό ευθύνονται οι κατασκευαστές του (οι περιπτώσεις αυτές εξαιρέθηκαν από την έρευνα). Κατά το γκάλοπ που έγινε, πάντως, υπήρξαν πολλοί πεζοί που σχολίασαν αρνητικά την κακή κατασκευή του οδηγού τυφλών.
Σε ό,τι έχει να κάνει με αυτό το στοιχείο, ο κ. Μπίμπασης σημειώνει ότι «υπάρχουν περιπτώσεις που ο οδηγός έπεφτε πάνω σε περίπτερο ή σε κολώνα. Αυτά υπήρχαν ειδικά κατά το πρώτο διάστημα που είχαν κατασκευαστεί οι οδηγοί. Τα κατασκεύασαν χωρίς να κουβεντιάσουν με τους τυφλούς! Έγιναν επί δημαρχίας Παπαγεωργόπουλου, αλλά κανείς δεν είχε επικοινωνήσει με το Σωματείο Τυφλών ώστε να δώσουμε κατευθυντήριες γραμμές. Και δε λέω να επικοινωνούσε μαζί μου που κατέβηκα για δημοτικός σύμβουλος και ήμουν σε άλλη παράταξη. Ας πήγαιναν στο Σωματείο Τυφλών»…
Σχολιάζοντας συνολικά με τα αποτελέσματα της έρευνας, ο κ. Μπίμπασης λέει ότι δεν τον εξέπληξαν, αντίθετα τα περίμενε. «Ούτε τα αποτελέσματα του 2009 με είχαν εκπλήξει. Αυτό που μου είχε κάνει έκπληξη στην έρευνα του 2009, είναι ένα στοιχείο σύμφωνα με το οποίο το 80% των πολιτών θα ήταν διατεθειμένοι να ψηφίσουν κάποιο ΑΜΕΑ για δήμαρχο. Δεν περίμενα τόσο μεγάλο ποσοστό. Και είναι σημαντικό και μόνο που το έλεγαν και ας μη το έκαναν. Έχει και αυτό τη σημασία του. Όλα τα υπόλοιπα, πάνω κάτω τα περίμενα. Μπορεί να περίμενα πιο χαμηλό ποσοστό σε κάποια πράγματα και να βγήκε κάποιο μεγαλύτερο, όμως το 'τρελό' ήταν αυτό το ποσοστό».
Η δημοσκόπηση
Στο πλαίσιο του γκάλοπ το οποίο έγινε, υποβλήθηκαν τρεις ερωτήσεις σε 1.500 ανθρώπους. Η πρώτη ερώτηση στην οποία έπρεπε να απαντήσουν οι ερωτηθέντες είναι εάν αισθάνονται ασφαλείς από τα τροχοφόρα και την κατάσταση των πεζοδρομίων όταν κυκλοφορούν στην πόλη πεζοί.
Η δεύτερη ερώτηση περιελάμβανε δύο προτάσεις και τα άτομα θα έπρεπε να επιλέξουν αυτή με την οποία συμφωνούσαν περισσότερο. Οι προτάσεις είναι οι εξής:
Α. Προτιμώ να ελευθερωθούν τα πεζοδρόμια της πόλης από τα αυτοκίνητα και δεν με ενδιαφέρει το πρόβλημα της στάθμευσης.
Β. Ανέχομαι το παρκάρισμα πάνω στα πεζοδρόμια μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της στάθμευσης.
Τέλος, η τρίτη ερώτηση ήταν εάν είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων και γενικά των δημόσιων χώρων στην πόλη.
Οι απαντήσεις που δόθηκαν στην πρώτη και την τρίτη ερώτηση, εξετάστηκαν μαζί επειδή κινούνται στο ίδιο ύφος και η απάντηση σε αυτές θα έπρεπε να είναι θετική ή αρνητική.
Αυτό που προκύπτει είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων δεν αισθάνεται ασφάλεια κατά τη μετακίνησή του στα πεζοδρόμια (77%) ούτε είναι ικανοποιημένο από τη γενικότερη κατάστασή τους (90%). Μάλιστα, ενώ κάποιοι νιώθουν ασφαλείς από τα τροχοφόρα και την κυκλοφορία τους στα πεζοδρόμια, δεν είναι ταυτόχρονα και ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων.
Καλούμενος να σχολιάσει την αντίφαση ότι τα ποσοστά δυσαρέσκειας είναι τόσο μεγάλα, αλλά ελάχιστα πράγματα έχουν βελτιωθεί σε σχέση με τη συμπεριφορά του κόσμου, ο κ. Μπίμπασης ανέφερε: «Τους ενοχλεί όταν είναι πεζοί, όχι όταν είναι οδηγοί! Οι ίδιοι, αν τους ρωτήσεις την ώρα που οδηγούν, θα σου πουν άλλα. Όταν είναι πεζοί θέλουν να είναι ελεύθερα τα πεζοδρόμια. Υπάρχει μια παθογένεια στην Ελλάδα. Είναι θέμα παιδείας. Το ίδιο ισχύει και με τους ποδηλάτες. Πριν από μερικές μέρες, εδώ μπροστά στη Σχολή Τυφλών στο φανάρι, παραλίγο να έχουμε ατύχημα. Πέρασε ένας ποδηλάτης με κόκκινο και παραλίγο να με χτυπήσει και για πολύ λίγο το μπαστούνι μου δεν χτύπησε τη ρόδα του, γιατί πρόλαβε κάποιος και μου είπε να σταματήσω. Εγώ στις περιπτώσεις αυτές αφήνω το μπαστούνι μου όταν βρίσκω κόντρα, για να μη χτυπήσω εγώ. Έτσι, αν έμπλεκε στη ρόδα του ποδηλάτου θα το άφηνα και θα χτυπούσε άσχημα ο ποδηλάτης. Ακόμη και τα ποδήλατα θα πρέπει να σέβονται τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Δεν μπορούν να περνούν με κόκκινο».
Ο ίδιος, σημειώνει ότι «δυστυχώς ο κόσμος δεν ψηφίζει με τη λογική του πεζού».
Τα αποτελέσματα της δεύτερης ερώτησης
Από τις απαντήσεις στη δεύτερη ερώτηση και το αν οι πολίτες προτιμούν να ελευθερωθούν τα πεζοδρόμια της πόλης από τα αυτοκίνητα χωρίς να ενδιαφέρονται για το πρόβλημα της στάθμευσης ή αν ανέχονται το παρκάρισμα πάνω στα πεζοδρόμια μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της στάθμευσης, αυτό που προκύπτει είναι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των ερωτηθέντων δεν ανέχεται το παρκάρισμα των αυτοκινήτων πάνω στα πεζοδρόμια. Επιπλέον, η ομάδα αυτή των απαντήσεων έχει αρκετά μεγάλη διαφορά αριθμητικά από τη δεύτερη ομάδα απαντήσεων που αφορά την ανοχή του παρκαρίσματος πάνω στα πεζοδρόμια μέχρι να λυθεί το πρόβλημα της στάθμευσης.
Χαρακτηριστικό είναι, επίσης, ότι οι περισσότεροι πεζοί διαλέγουν την πρώτη απάντηση, άσχετα από το εάν έχουν κάποιο όχημα ή όχι, γεγονός που δείχνει ότι είναι αρκετά ενοχλημένοι από τη συνήθεια του παρκαρίσματος πάνω στα πεζοδρόμια.
Τι ενοχλεί τους πεζούς στα πεζοδρόμια
Σε όσους απάντησαν αρνητικά στην τρίτη ερώτηση της δημοσκόπησης (σχετικά με το εάν είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων και γενικά των δημόσιων χώρων στην πόλη), διατυπώθηκε άλλη μία επιπλέον ερώτηση, στην οποία ως απάντηση θα έπρεπε να αναφέρουν τι είναι εκείνο που τους ενοχλεί περισσότερο εφόσον δεν είναι ικανοποιημένοι από την κατάσταση των πεζοδρομίων και τη γενικότερη εικόνα των δημόσιων χώρων. Οι περισσότεροι, μάλιστα, αναφέρθηκαν σε πολλά διαφορετικά θέματα.
Αυτό που προέκυψε είναι ότι αυτό που ενοχλεί περισσότερο είναι τα κατεστραμμένα πεζοδρόμια, οι λακκούβες, τα ξεκολλημένα πλακάκια, η κακή κατασκευή, οι κακοτεχνίες και η κακή κατάσταση γενικά των πεζοδρομίων. Ακολουθούν τα παράπονα για παρκαρισμένα αυτοκίνητα και μηχανάκια πάνω στα πεζοδρόμια και έπειτα είναι οι απαντήσεις όπως η βρωμιά γενικά των πεζοδρομίων, τα πεταμένα σκουπίδια και οι ακαθαρσίες των ζώων.
Επίσης, πολλοί ανέφεραν ότι ως πεζοί ενοχλούνται από διάφορες ζαρντινιέρες, τα δέντρα και τις ρίζες τους που βγαίνουν από το έδαφος και καταστρέφουν τα πλακάκια, τους παράνομους μικροπωλητές που καταλαμβάνουν αρκετό χώρο στα πεζοδρόμια, τις κολώνες, τη διέλευση δίκυκλων, τα σήματα της τροχαίας και διάφορα άλλα.
Επίσης, σημαντική αναφορά έγινε σε προβλήματα που δημιουργούνται για τη μετακίνηση των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Έτσι προέκυψαν οι κατηγορίες που αφορούν την έλλειψη ράμπων, τα εμπόδια που τις αποκλείουν με κάποιο τρόπο, την έλλειψη οδηγού τυφλών και την κακή μη λειτουργική κατασκευή τους, καθώς και τη γενικότερη δυσκολία πρόσβασης και μετακίνησης που υπάρχει για ΑΜΕΑ στα πεζοδρόμια.
Τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση
Ερωτώμενος από τον «Τ.Θ.» τι πρέπει -κατά τη γνώμη του- να γίνει για να αλλάξει η κατάσταση που υπάρχει, ο κ Μπίμπασης είπε: «Για να αλλάξουν τα πράγματα θα πρέπει να υπάρχει πολιτική βούληση και να μην κοιτούν τα ποσοστά τους. Από το Μπουτάρη θα περίμενα στην επόμενη θητεία του (αν βγει) να μην τον νοιάζει το 'πολιτικό κόστος' και να κάνει μερικά απλά πράγματα, τα οποία δεν έχουν και μεγάλο χρηματικό κόστος. Ήμουν υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος με την παράταξή του και δεν βγήκα. Θα μπορούσε, όμως, να με καλέσει ακόμη και αμισθί να πάω να βοηθήσω για τα θέματα αυτά. Ως σύμβουλος. Θα πήγαινα και αμισθί».
Ο ίδιος, σημείωσε με νόημα ότι «για να κάνεις ομελέτα πρέπει να σπάσεις αυγά. Και δυστυχώς η πολιτεία δείχνει να μην είναι αποφασισμένη να σπάσει αυγά. Τους ενδιαφέρει η εκλογή τους. Ο κόσμος από την άλλη δεν καταλαβαίνει, ίσως, ότι έχει δύναμη. Καταλήγουμε και πάλι στο θέμα της Παιδείας. Όταν τόσα χρόνια βγαίνουν οι ίδιοι και οι ίδιοι, οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό κοροϊδεύουν τον κόσμο. Ο κόσμος ξεχνάει. Αν κάποιος δήμαρχος κάνει 10 πράγματα στο τελευταίο εξάμηνο, θα τον ξαναψηφίσουν γιατί έκανε αυτά τα 10 πράγματα και θα ξεχάσουν όλα τα προηγούμενα».
